De Stichting Drugsbeleid gaat vol inzetten op de totstandkoming van een “Nationaal Burgerberaad over het Drugsbeleid”. Het lijkt ons het aangewezen middel om de politieke verlamming te doorbreken. We schreven de gemeenten en provincies aan, met het verzoek om steun alvorens het aan Kabinet en Kamers voor te leggen.
Een burgerberaad laat burgers politici helpen beslissingen te nemen over complexe -vaak polariserende- onderwerpen. Na het verkrijgen van uitgebreide informatie over een specifiek onderwerp gaan de burgers samen in overleg om tot aanbevelingen te komen. Deze burgers zijn een gelote groep inwoners die de demografie van de bevolking representeren. De aanbevelingen helpen politici om besluiten te nemen over onderwerpen die tot verdeeldheid leiden en daardoor het beleid tot stilstand zetten. De toegevoegde waarde van een burgerberaad ten opzichte van een referendum is dat een burgerberaad tot adviezen leidt, en een referendum enkel tot oppositionele ja/nee-conclusies.
In Ierland zijn de versoepeling van de abortuswet en het legaliseren van het homohuwelijk bekende gevolgen van een burgerberaad. Tussen 2016 en 2018 werden 99 Ierse inwoners 12 weekenden bij elkaar gebracht en geïnformeerd over het onderwerp en de gehele bevolking kon het proces volgen. De aanbevelingen van het burgerberaad leidden tot een referendum waar uiteindelijk de meerderheid vóór het legaliseren van het homohuwelijk en de abortuswet instemde.
Ook is Stichting Drugsbeleid groot voorstander van drugsberaden, en wel om de volgende redenen:
- Een groeiend aantal inwoners voelt zich niet vertegenwoordigd door het huidige parlement. Deels vanwege wat wel diplomacratie wordt genoemd en door het afnemend aantal leden van politieke partijen waaruit kandidaten voor het parlement gerekruteerd worden..
- Met als gevolg het toenemend populisme
- De politiek heeft veelal een horizon tot de volgende verkiezingen en is daardoor vaak onmachtig ingewikkelde lange termijn problemen op te lossen
- Er is een cultuur gegroeid in veel fracties en organisaties, waaronder die van de overheid, waarin discussie aan de hand van tegengestelde meningen niet gevoerd kan worden omdat tegengestelde meningen niet op prijs worden gesteld. Sterker nog: ze kunnen leiden tot royement of ontslag. Dit was een belangrijke oorzaak van de Toeslagenaffaire.
Een burgerberaad zou naar onze mening zo ingesteld moeten worden, dat het orgaan dat daartoe de opdracht geeft zich verplicht iets met het resultaat te gaan doen. Dat houdt in dat die organisatie op zijn minst vooraf duidelijke kaders kenbaar maakt en achteraf motiveert welke voorstellen ze wel en niet gaat overnemen.
Het drugsbeleid heeft gevolgen op tal van terreinen: milieu, economie, openbare orde en veiligheid, gezondheidszorg, enz. Het lijkt ons bij uitstek een probleem om een burgerberaad te vragen alternatieven voor het huidige beleid te ontwikkelen, die aan twee eisen moeten voldoen: minder gezondheidsrisico’s en minder criminaliteit dan het huidige beleid.
Zie hier onze brieven naar gemeenten en provincies dd 10 mei j.l.